DIALEKT |
NYNORSK |
FORKLARING |
LYD |
H (side 1) |
|
|
|
|
|
|
|
ha (se) |
ha (seg) |
«dæ har se kji»: det tek seg ikkje ut, er ikkje høveleg; «koss kan dæ ha se?»: korleis har
det vorte slik, kva kjem det av?; ”ha te ta te”: ha på lager; ”e har dæ på dæ”:
eg meiner det |
 |
ha åt |
ha åt |
1) ha att, knappe att , t.d. ei jakke 2) «ha åt nokon»: halde ap med nokon, jf. «hææ» |
|
habengut n. |
habengut |
«alt sitt habengut»: det ein eig, smått og stort, klede og anna utstyr |
|
habit m. |
habitt |
påkledning |
|
hag |
hag |
med godt lag, flink, t.d. med hendene, eller med ord; «olhag» |
|
haga se v.,-a |
haga seg |
styre seg, tøyme seg |
|
hakkælsmasjinæ
f. |
hakkelsmaskin |
maskin som hakkar halmen slik at ein kunne laga «syrpæ» (s.d.) |
|
hakkæ-tron f. |
hakketro |
uthola trekubbe eller tillaga plankekasse der ein hakka innmaten av slakta dyr.
Nytta før kjøttkverna kom i bruk; også kalla ”kjøthakkæ”. |
|
halakkæ v.-a |
helaka |
prøve å dra ut tida, vente |
|
halastøkk(kji?)
m. |
halestokk |
del av kløvreiskap, tverrtre til å ha under hestehalen |
|
halbalén |
hardbalen |
hardfør, som tolar mykje; «halbarka»; ”å vera før hal ve seg” |
|
halbæitt |
hardbeitt |
om slått der det var vanskeleg å få ljåen til å bite, (der det ikkje var dogg), motsett:
«låusbæitt» |
|
hald n. |
hald |
1) handtak på eit spann eller ei kiste, 2) sting i sida |
|
haldast v.,
heldost |
haldast |
krangle |
|
haldæ v., helt |
halde, heldt |
halde; «dæ æ kji gøtt haldæ dæ æin ikkji har i hændo»; «han helt se» |
|
hall n. |
hall |
skrått lende, ”i hallingen” |
|
hallént |
hallen |
bratt, på skrå |
|
hallfangjin m.bf. |
halvfangen |
handtaket på eit spann eller ei kiste |
|
hallfares |
halvfares |
|
|
hallingdrakt f. |
hallingdrakt |
hallingbunad, kvinnedrakt, jf. «høglivaklæu» |
|
hallingklæu f.flt. |
hallingkleder |
(også kalla «sylvknappaklæu») hallingbunad, mannsdrakt |
|
hal-liva |
hardliva |
som har treg avføring |
|
hallæ se nepå v.,-a |
halle seg nedpå |
såvidt leggje seg ned og slappe av |
|
halmjælt |
hardmjelt |
hard og tung å mjølke, motsett ”lettmjælt” |
|
halslet n. |
hardslet |
slet (skur) med regn og sludd |
|
halstarrig |
halsstarrig |
om noko som varer ei tid og ikkje vil gje seg (t.d. om hoste eller vêr) |
|
ham m. |
ham |
påkledning eller skinn; «ørmæham» |
|
hamarsfoten
m.bf. |
hamarfoten |
baksida av kneleddet |
|
hamsæ v.,-a |
hamse |
pynte, kle (seg) «væra uhamsa»: uvand og slurvut kledd |
|
handré m. |
handred |
rekkverk |
|
handring m. |
handring |
laus krage på bunadskjorta, brodert med «køristæin» (små perler med hol i);
«køristæinhandring»; også kalla ”ærmring” og i Ål ”fyriarm” |
|
handtæin m. |
handtein |
spinnereiskap brukt før rokken vart vanleg |
|
handværksfølk
flt. |
handverksfolk |
|
|
handvøl m. |
handvol |
lengste stokken på ein tust (treskereiskap), motsett: «slagvøl» |
|
handæfeta v.,-a |
handfara |
granske nøye ved hjelp av hendene |
|
handæklåug |
handklaug |
klåfingra |
|
handævænding f. |
handvending |
«i æi handævænding»: på stutt tid |
|
handøvle n. |
handyvle |
reiskap til å ha i handa, gjerne til å verja seg med |
|
hanglæ v.-a |
hangle |
gå og vera halvdårleg over ei tid |
|
hank m. |
hank |
handtak på mugge, spann eller kopp |
|
hank te |
hank til |
om å ha trong til noko; «væra hank te stæla» (el. «væra hænjin te stæla»):
ha ein hang til å stela |
|
harahukkring f. |
harahukring |
lyden frå perleugla |
|
harkjin |
harken |
uklår og hås i målet |
|
harkæ v.,-a |
harke |
kremte |
|
harmas v.,-dest |
harmast |
angre, bli harm på seg sjølv |
|
harmæle |
harmeleg |
ergerleg |
|
harpæseræ v.,-tæ |
harpesere |
rasera, øydeleggje |
|
harre m. |
harre, uvilje |
«få harre te nokon»: få sterkt imot nokon, bli fornærma på nokon |
|
harve m. |
havre |
kornslag |
|
hase m. |
hase |
1) knehase, baksida av leddet på bakføtene til dyr, 2) ein som er seig og uthaldande
(også sagt: «dæ va æi sen») |
|
