DIALEKT

NYNORSK

FORKLARING

LYD

L (side 1)

la n., flt. lø

lad

t.d. «veala»: vedlad, vedstabel

la n.

lad

brurehette med søljer på

la se bea

la(t)a seg beda

la seg høgtide når ein blir beden til bords

la se li

la(t)a seg lida

finne seg i, ikkje seie i mot, ikkje klaga

labbælænsk

labbelensk

uforståeleg prat

ladd m.

ladd

1) halvsokkar til å ha utanpå skorne når det var retteleg kaldt, 2) heimelaga tøflar,
vanlegvis av tova ull, men óg laga av kasserte skinnfellar eller utslitne vadmålsklede

laddas te

laddast til

trakkast utover; «vart teladda»: vart trakka utover

laddæ v.,-a

ladde

«laddæ på»: gå smått

ladæ f.

lade

(eller «sukkæladæ») sjokolade; «ladæmøle»: sjokoladebit; «ladæmjølk»:
sjokolademjølk,kakao

lafsæ v.,-a

lafse

falle ned i store mengder (t.d. om våt snø); «lafsént»: om noko som heng og sleng

laftæ v.

lafte, tømre

byggje tømmerhus (ikkje reisverkshus)

laftæstæin m.

laftestein

stein til laftet (hjørna på ein husmur)

lag n.

lag

1) bryllaup, 2) samskipnad, foreining, 3) tilstand, måten ting skal vera på; «tå laji»: av lage,
ikkje som det skal vera; «i mæstæ laji»: i meste laget, litt for mykje; «i di laji»: på den måten, i den leia, (jf. «kast»)

lag-ly m.

laglyd

bryllaupsgjestene

laga v.,-a

laga

1) skapa, stelle til, t.d. «laga æin veg», 2) gjera avtale, 3) om kyr; «dæi sto laga se»:
det var like før dei kalva, 4) (om lagnaden): leggje til rette, ordne noko på ein bestemt måte; «dæ laga se nsøkk»; «dæ va so laga»: det var meininga at det skulle bli slik, lagnaden ville det slik

laggar m.

laggar

bøkkar

laggæ v.,-a

lagge

laga trekjerald

lagle

lagleg

høveleg

lakafant m.

lakafant

(eller «lakatrave») ein som hadde «lakaklæu» og «lakasko» (fillute klede og sko)
eller var dårleg likt av folk, ein liten kjeltring

lakji m.

lake

1) fille, utslite tøystykke; «gølslakji»: golvklut, 2) dårleg likt person, ein ”lakatrave”

lakkar m.

lakkar

overgangen mellom hjulet og fotfjøla på rokken

lakkræ v.,-a

lakre

vera for rom, laus, slarkut; «dæ står lakkra»: det står og slarkar. Jf. «likkræ»

lakkæfjøl f.

lakkefjøl

fotfjøl på rokk

lakut

lakut

fillut

lampæ v.,-a

lampe

slå hardt

land n.

land

strandkanten ved elv eller vatn; «innve landæ»

land n.

land

urin frå krøter

langbrok f.

langbrok

langbukse til bunaden, motsett knebukse, ”njebrok”

langbænk m.

langbenk

benk frå «hækksætæ» (s.d.) langsmed veggen bortåt senga

langdriji

langdrege

(om å dra ut tida)

langdrug

langdryg

dryg, treg, ”langtækkæle”

langfælandes

langferdandes

langvegsfarande; «dæi æra langræistæ»

langsamt

langsamt

stussleg, einsamt

langsammælle
tid

langsameleg

lenge og vel, i lang tid

langstifrå

langt ifrå

slett ikkje, kjem ikkje på tale

langstøug

langstødug

om kyr som «står burtæ» lenge, som ventar lenger enn vanleg på kalven

langtrøll n.

langtroll

hoggorm (tabuord)

langæ ut v.,-a

lange ut

lange ut, ta lange steg

langøykte f.bf.

langøkti

økta frå dugurds til nons

lappræ te v.,-a

lapre til

reparere på ein lite fullgod måte

larmæ v.,-a

larme

halde leven, dundre og skråle

larsøk

larsok

10. august, messe til minne om St. Laurentius

laskæ v.,-a

laske

saume gjennom to lag lær, med ”bustæleiv o bekatrå”

laskæklypæ f.

laskeklype

klype som skomakarane brukte til å setja fast ler i når dei sauma beksaum eller lappa sko

lahslén*

laslen

slapp, giddalaus; «ta dæ lahslént»: ta det overmåte med ro

lat

lat, slak

1) flat, t.d. om eit tak; «takæ va latt», 2) doven; ”dæ va kji å liggji på latsiun”

lata ræ fara

lata det fara

ikkje bry seg om det

lata se bea

lata seg beda

la seg høgtide

lattklåuv f.

latklauv

(også sagt «lakklåuv»): ekstraklauv på kyr

lava ne v.,-a

lava ned

falle ned i store mengder (brukt om snø)

lavøyra

lavøyra

«væra lavøyra»: ha øyre som heng ned

le f.

led

side; «ette æinæ leen»: etter den eine sida

le n.

led

opning i gjerde med stengsel for

lea v.,-ddæ

lea

”lea på se”: røre på seg, flytte på seg; ”han leddæ kji på ein fing”

leamus

leamus

muskeltrekningar

leddik m.

leddik

lite siderom i ein trekuffert eller i ei «pløggækjistæ»

legu f.

lege

1)liggjestad, 2) merke etter at nokon har lege

lekarom n.

lekarom

slingringsrom; med for stort slingringsrom blir det «lealåust»

lemmæbrok f.

lemmebrok

bukse utan gylf, men med knapping eller band i sidene, brukt av både kar og kvinne

lenæ v.,-a

line

lettne; 1) ”lenæ på”: stogge, minke, avta, helst om nedbør eller vind, jf. «upplenu»,
2) minke på herdinga i stål

lepasi

lepesid

1) om ulik sidd på skjørt, eller om at understakken heng nedom somme stader,
2) om ungar som er på gråten; «hæng mæ lepen»

less

læss – less

”han less ikkji gå ri”: han lét som han ikkje la merke til det

less vale

lata som

å late som om ingenting var hendt. "han less ikkje vale"

lehsle*

lesleg

1) om eit hyggeleg menneske som er lett å ha med å gjera, 2) triveleg og fint
(om stad eller gard med t.d. god utsikt)