DIALEKT

NYNORSK

FORKLARING

LYD

F (side 6)

fæimle

feimla

som har matt, ljos farge, bleikt av sol

fæisæl m.

feisel

lita sleggje til å slå på minebor

fæittpapir n.

feittpapir

smørpapir, matpapir

fæitæklubb m.

feiteklubb

blodklubb eller -pølse med «nyræfæitt» eller fleskebitar inni

fæks el. fæsk

fersk

(om ny mat)

fæktæ v.,-a

fekte

fekte med armane, t.d. for å understreka det ein seier

fæktæmæister m.

fektemeister

trenar i åtak og forsvar

fæl f.

ferd

fylgje, når mange (folk eller dyr) gjekk etter kvarandre, t.d. «bufæl», ”likfæl”

fælaføldn m.bf.

ferdafolden

når det er blitt dårleg føre for slede, førefallet

fæld

fæl

slem, meir enn vanleg, mykje, brukt som tilleggsord; «dæ va fældæ spel», ”dæ va dæ
fældastæ tå alt”

fældaskrin n.

ferdaskrin

reiseskrin, ”sleakistæ”

fældast v.,-dest

ferdast

fældæ-løen

feldeloden

høveleg loden til å laga skinnfeld av

fæli flt.

ferder

fotspor; (av far), far etter einkvan i nysnø eller på golvet; «gå i fælo» åt nokon:
gå i fotefara til nokon, d.v.s. fylle plassen etter folk i tidlegare generasjonar,
gjera det same som dei gjorde

fællæ v.-dæ

felle

1) få ting til å høve godt saman (særleg i trehandverk), 2) om bunding, ”fællæ tå”:
avslutte ein bunding, t.d. ein vott

fællæbrun m.

fellebru

høvelbladfeste i benk, brukt ved lagging

fælsjin

fælsken

redd, skremd (for alltid); «tok fælsjin tå di»: tok skrekken av det, prøvde ikkje att

fælæ v.,-dæ

ferde

«fælæ atte»: setje i stand, reparere

fæmtan

femten

fæmtindsgaffæl
m.

femtindsgaffel

når dei brukte handa til å eta med i staden for gaffel

fængd f.

fengd

fangst; «lettfængt»: når det er lett å få fangst

fængji v.,-gdæ

fengje

bli råka, bli smitta; «han va fængd mæ sott» Jf. «befængt»; «ha lett før å fængji»:
om ein som lett blir smitta av t.d. farang

fængjin

fengen

som det er lett å få fangst med; «æit fængjint fiskægådn»

fæntæ f.

fente

jente, helst litt nedsetjande: ”tatærfæntæ”

færji v.,-gdæ

fergje

presse saman, leggje i press; «færji noko ne»: presse noko saman; «færji nevvær»:
press never; «dæ færjist» el «dæ fælst»: det blir pressa Jf. «farg»

færm

ferm

hendug, flink i kvinnearbeid

færst kji ette di

ferst ikkje etter det

blir ikkje teke omsyn til

fæhslæ* v.-a

fesle

fetja på bandasje

fæssæll n.

fesl

bandasje

fæstæ se

feste seg

ta seg teneste for ei viss tid, t.d. i onna

føddne m.

forne

fjorgamalt gras som ikkje var slege eller beita året før

føhslæ* f.

føsle

1) stutt sokk, 2) foten på knesokkar og strømper

føldæ v.-a

folde

brette, leggje saman; ”føldæ hendatn”: kneppe hendene, sjå ”njæppæ”

føldén

folden

skrukkut, som har ”føldu”; ”ho va so føldén i anlete”

føljast åt v.,
føldest

følgjast åt

vera i følgje, fast «følji»;«han va i følji mæ’n»

følji v., føldæ

følgje

føljisført

følgjesført

når fleire følgje er ute og ferdast, og ingen treng gå åleine

følkut

folkut

fullt av folk; «dæ va følkut ve kjyrkja i dag»

følkæle

folkeleg

grei og kjekk

følkæprat m.

folkeprat

ord som går på bygda, sladder

fønn f. flt. fænna

fonn

”snjøfønn”

før f.

fòr

renne i åkeren etter plogen

før

før

fyrig og spenstig; jf. «førle»

før

førti

«två o før»: førtito

før se

for seg

freidig, tiltaksam, småfrekk; ”lite før se”: svært beskjeden, ”unselen”

før-ta se v.,-tok

for-ta seg

ta i for mykje, slik at ein har vondt av det

førdryji se v.,-gdæ

fordryge

vente for lenge, utsetja noko til det blir for seint

førdærvæ se v.,-a

forderve seg

øydeleggje seg på ein eller annan måte, t.d slå seg forderva, bli «førdærvaslijin»